Ek het die laaste tyd baie nonsens gepraat, want ek het nie eintlik iets om oor te skryf nie. Ek begin darem weer die skryf-gogga voel, en hopelik is dit die begin van nog baie briljante oorspronklike Biltongboer stories - vars uit die perd se bek uit.
Intussen is hier een van my ou stories wat in vervolgverhaal-vorm geskryf is. Dis 'n storie oor my waaghalsige, aksiebelaaide studente-lewe tydens die winter-vakansie van 1993.
Die eerste deel van die Malawi storie is hier te vinde. Kliek op die einde van die storie net op die link vir die volgende deel. Laat weet my wat julle dink. As ek genoeg kommentare kry, dan kry ek dalk genoeg moed om oor die tweede Malawi trip ook te vertel.
Saturday, August 28, 2010
My Malawi trip (1993) - Deel 6
[Kliek hier om by die begin van die storie uit te kom]
In Bulawayo het ek gesit - stoksiel alleen, met my rugsak, my moon bag en my kamera-sak almal hier styf om my vasgemaak. Eks ‘n dapper muis - vir niks is ek tog bang nie.
Ek koop ‘n kaartjie vir die trein na Victoria Falls. Vir die wat nie weet nie: behalwe dat daar ‘n groot waterval is, wat bekend staan as Victoria Falls, is daar ook ‘n klein dorpie reg langs die valle met dieselfde naam.
Die treinreis het my teruggevat na my kinderjare toe. Toe ek standerd een was, het ons - ek, my ma, my broer en my oupa - almal met die trein gery af Kaap toe. Dit het drie dae gevat, en ek sal nooit vergeet die geluid van die treinspoor wat so klik-klak, klik-klak nie. Toe ek op hierdie trein sit in Zimbabwe, toe kom daai herinneringe weer terug.
Ek word ingeboek in ‘n sleeping car. Daar is vier beddens in die ding - twee-twee bo-op mekaar. Ek was eerste daar. Later kom nog een swart outjie daar aan. Later nog ‘n Duitser, en toe nog ‘n sjinees. Ons is so mini-UN hier bymekaar, ons kort net ‘n arabier om alles polities korrek te maak.
Ek vind toe uit die swart outjie is ‘n doeane-beampte by Vic falls, en hy ken al die tricks. Hy vertel my waar ek moet gaan en hoe ek moet maak.
Die trein is nog ‘n nalatenskap van die ou Britse regering. Die ou wit koning van Engeland, en die slegte rassis Ian Smith het die treinspore laat bou doerie tyd. En nou noem hulle dit nie meer Rhodesia Railways nie, dit behoort nou aan Mugabe. Dit word nou genoem Zimbabwe Railways. Maar alles op die trein was nog oorgeërfde eiendom. Op die trein se ruite is ‘n embleem - RR. Rhodesia Railways. Op die messe en vurke, en enige item wat ‘n embleem kan ophê, is dit dieselfde. Dis nou na 13 jaar se onafhanklikheid.
Vic Falls het my nogal verras. Die dorpie is heel anders as die res van Zimbabwe. Dit lyk soos ‘n Suid Afrikaanse dorpie, en oral kry jy Suid Afrikaanse goed op die winkelrakke. Ek het by die kampeerterrein my tent gaan opslaan, en van daar rondgeloop soos ‘n wafferse toeris met my kamera.
Ek het in Malawi ‘n hele paar houtbakkies en goeters gekoop, wat ek so al die pad in my rugsak saamgesleep het. Daar was mandjies, bakkies, steen renosters, en wie weet wat nog. By elke plek waar jy kom, is daar iemand wat iets aan jou wil smous. As jy eers eenkeer vaagweg gelyk het asof jy in een van die goed belangstel, dan bestorm 20 van hierdie “freelance vendors” jou, en jy sukkel vir ewig om hulle van jou rug af te kry. Van hulle sal selfs ‘n kilometer lank agter jou bly aanloop, en probeer om die simpel hout “hippo” aan jou af te smeer.
So nou en dan sien jy iets wat regtig mooi gekerf is, en jy bargain daarvoor, maar die res van die tyd gooi jy maar ‘n koue skouer in hulle rigting. By Vic Falls was die manne net so erg. Hulle verpes jou met al wat ‘n ding is. Ek het hier vir my ‘n houtstoeltjie gekoop wat uit ‘n kort boomstompie uit gekerf is. Ek het hom vandag nog, ek sit my voete op hom as ek op die bank sit en TV kyk.
Ons het baie ou klere saamgevat in ons swaar tasse, en gewoonlik probeer om die ou klere te ruil vir ornamente. Jy moes egter altyd so bietjie kontant bysit, anders wil hulle nie val vir die trick nie.
Met die gekopery het ek later heel keelvol geraak vir al wat ‘n smous is, en as ‘n ou van ver af grynslag en groet met “hello, my flend”, dan raak ek al sommer kwaad, en sê “NO thank you”.
Daar in Vic Falls is ‘n vreeslike fancy krematartboom, wat volgens al wat ‘n traktaatjie en pamflet ‘n “must-see” is. Die boom is nie te ver van my kampeerplek af nie, en ek stap gou uit soontoe. Dis so kilo of twee, en ek is so bietjie verdwaald, maar ek het die algemene rigting van die ding.
Terwyl ek sterk oppad is na die Baobab toe, roep ‘n perd my van daar doer anderkant af. Hier voor my maak die pad so draai, en ek stap net al hoe vinniger om by die draai uit te kom sodat ek kan wegkom van die mannetjie af.
Hy roep “sir, buffalo, buffalo?”, en ek sê “NO, I don’t want buffalo, NO, go away!”.
Hy skreeu weer “buffalo, buffalo!”, en ek begin oorweeg al om hom met ‘n klip by te kom. Kan die mense nie nee vat vir ‘n antwoord nie? Ek sê weer “NO THANK YOU, I don’t want your Buffalo!!!”
Hy skreeu weer “NO!!! - There is buffalo, round the corner, BIG REAL BUFFALO!!”
Ek kyk mooi, en loer waarnatoe hy wys. En daar sien ek, in volle glorie, ‘n “real-life” buffel wat vir my staan en kyk, so omtrent 80 meter van my af. Ek het nie ‘n wapen by my nie, die naaste ding wat ek sal kry is ‘n klip. Ek verstar en staan doodstil in my spore. Ek begin stadig retireer, tot ek uiteindelik ver weg van hom af is.
Ek kies toe maar die ander paadjie na die fancy boom toe, na die man vir my verduidelik het waar om te gaan. Eish, amper spring daai buffalo bo-op my. Die ding staan sommer daar in die middel van nerens, en volgens die man is hy nie vriendelik nie.
Die boom self was maar ‘n bietjie van ‘n teleurstelling. Ek is seker ek het al sulke kremetartbome iewers gesien daar in my land.
Die Valle self is asemrowend. Soos ek al voorheen gesê het, is dit die moeite werd om dit te gaan sien. Veral as jy iemand is wat glo dat “Afrika in jou Bloed is”, en as die Afrika-son vir jou so belangrik is om te beleef.
Die Victoria Valle is op die grens tussen Zambia en Zimbabwe. Die Zambezi rivier vorm die grens tussen hierdie twee lande hier, en daar is ‘n brug oor die rivier wat jou oorvat na die ander land toe. Hierdie brug is nog destyds deur die Britte gebou toe die twee lande beide Britse kolonies was. Zambia was eers bekend as Noord-Rhodesië, en Zimbabwe was natuurlik bekend as Rhodesië.
Vandat die Britte uit beide lande padgegee het, het nog geen siel daaraan gedink om weer instandhouding op die ding te doen nie. Daar loop ‘n treinspoor saam met die pad oor die brug, en as daai trein daar oorkom, dan bewe die hele brug. Mense bungy mos ook van daar af deesdae. Gelukkig het daai ou Rooinekke nog destyds goed gebou om te hou.
Die Zambiese grenspos is, in eg Afrika tradisie, verteenwoordigend van hoe dinge werrek in die plek:
Ek het ‘n hele dag hier rondgeloop tussen Zimbabwe en Zambia, en die valle bekyk uit elke rigting. Ek het gevind dat die Zambiese kant vir my die mooier gedeelte was. Ek kon egter dadelik sien Zambia is ‘n nes waar ek nie graag wil rondhang nie. In daai dae was Zimbabwe in ‘n baie beter toestand as Zambia, en die twee was glad nie vergelykbaar nie.
Vandag is dit andersom, met Zimbabwe wat nog erger verval het in tien jaar as wat Zambia in die vorige 30 jaar verval het, en Zambia wat intussen bietjie buitelandse geld spandeer het om Livingstone te verbeter. Deesdae kry jy Kentucky, pizza, en al wat ‘n ding is in Livingstone. Daai tyd was daar nog nie sprake van sulke dinge nie.
Wel, ek het nog ‘n naggie in my tent vertoef, en die volgende oggend was dit weer tyd vir my om die terugtog aan te pak. Daar was nog een ding wat ek wou sien voordat ek huistoe gaan - die bekende Zimbabwe Ruins.
Daai dae al was daar mense wat gespot het dat “Zimbabwe Ruins” eintlik die land se naam is. Glo my, daardie dae was Zimbabwe in ‘n goeie toestand. Om die waarheid te sê, ek het sterk oorweeg om eendag daar te kom bly. Ek het die land baie rustig gevind, geen rasse-spanning nie, en dinge het nog so op hulle manier ge-”werk”. Meeste mense in die land kon lees en skryf, en hulle was ‘n goeie engels magtig. Na meer as 15 jaar se onafhanklikheid, het dinge gelyk asof dit vorentoe boer.
En dit het oornag verander. Moet nooit dink dinge gaan net bly soos hulle is nie. Veral nie in Afrika nie.
Ek het ‘n lift gekry na Bulawayo met ‘n bakkie. Saam met my het nog ‘n swartman agterop die bakkie gery. Ons het lang stories gesels, en hy het my genooi om in sy huis in Bulawayo te kom oorslaap. Hier het ek weereens daai goedheid van die mense van Afrika beleef. Alhoewel die man brand-arm was, en in ‘n hok gebly het, wou hy dit met my deel, sonder om enige vergoeding daarvoor te vra. Toe ons laatnag in sy huisie kom, het hy eerstens sy bed reggemaak sodat ek daarin kon slaap. Tweedens het hy aangedring dat ek saam met hom moet eet - hy sal kosmaak.
Die man het so ou gasstoof daar in die kombuis. Daar is nie ‘n yskas nie. Hy maak die stoof se oond-deur oop, en haal die rou vleis daar uit. Soos wat hy die bak uithaal, hardloop die kakkerlakke weg. Hulle is die hele wêreld vol; binne-in die oond, bo-op, hier oral rondom die vloer skarrel die goed rond. Hy vee hulle net so van vleis af, en gooi die stukke vleis in ‘n pot, na hy een kakkerlak met die vurk vrekslaan.
Ek probeer verduidelik dat ek nie eintlik nou honger is nie, maar die ou wil baie graag gasvry wees en dring aan dat ek saam met hom moet eet. Mense, ek voel nie lekker oor die ding nie. Die man deel sy vleis met my, maar ek kan nie sulke goed eet met kakkerlakke en dinge nie. Nou hoe maak ek nou, sonder om die man te beledig?
Hy gooi water saam met die vleis in die pot, en hy sit daai gasstoof aan. Daar word geen speserye bygegooi nie, dis net daai vleis wat so in die water kook. Dit ruik soos wanneer jy vleis afkook van die bene af - of afval, of dalk nog erger as afval. Mense, ek voel naar.
Hy gooi daar ‘n paar stukke tamatie en ietsie by, en sit ‘n groot bord vol vleis op die tafel voor my neer. Ons gaan nou eet. Ek het so paar stukke van die vleis uit ordentlikheid afgewurg, maar ek kon nie daai bord klaarmaak nie. Ek het een of ander verskoning aangebied, en die res van die kos vir hom en sy kakkerlakke gelos.
Hier staan die man voor sy huisie in Bulawayo:
Van hier af het ek weer bus gery tot by die Zimbabwe Ruins. Ek het voor die tyd baie gelees oor die plek, en baie uitgesien daarna om dit te sien. Dit was vir my een van die mees teleurstellende oomblikke van my hele toer. Dis ‘n hoop klippe wat bymekaarlê, wraggies niks om oor huis toe te skryf nie.
In die ou dae, toe die witman nog Rhodesia regeer het, was daar blykbaar baie gedebatteer oor die Zim ruins. Die blankes het geglo dat die Egiptenare in die tyd van Koning Salomo hierdie murasies gebou het, want nerens in Afrika het enige swart nasie al enige so iets opgerig nie.
Die “guerillas” of freedom fighters, of terroriste, of beter bekend as “vandag se regime”, het egter aangedring dat hierdie murasies deur hulle swart voorsate gebou is. Vandag word dit as die algemene antwoord beskou en gepropageer. As jy dit wil glo, glo dit, maar ek het nog nerens in Afrika so iets gesien nie. Dit word deesdae Great Zimbabwe genoem, maar in die ou dae was dit bekend as die Zimbabwe ruins.
Ek weet nou nie van Salomo of die Egiptenare nie, maar ek moet saamstem dat mense wat vandag nog in modderhutte bly, nie groot steenpaleise sou gebou het voor enige ander beskawing hier aangekom het nie. Hoekom sou hulle weer teruggaan na “ouer tegnologie”? Aan die anderkant, ons weet almal wat hulle in Zimbabwe gebruik het voor hulle kerse in die nag gebruik het - elektrisiteit. Miskien is dit maar net nog ‘n tipiese Afrika-verhaal?
Ek het nou die dag gelees dat die eerste mense volgens DNA-toetse blykbaar hier op die Namibia-Suid-Afrika grens ontstaan het. Miskien was hierdie Great Zimbabwe die Toring van Babel? Dis dalk al wat oor is van die ding?
Hoe hierdie goed hier gekom het, bly maar nog ‘n raaisel.
Ek kon uiteindelik my finale rit vat na Beitbridge toe, en was bly om weer my voete in Suid Afrika te kon sit. Hier in Messina het ek ‘n taxi gekry wat my vir R50 al die pad Pretoria toe kan vat. So lekka Afrika taxi-minibus, met mooi mag-rims en ‘n goeie radio.
Toe ons net buite Pretoria kom, sê die drywer ek moet nou hier uitklim, want hy mag nie in die stad in ry nie. Sy taxi is intercity, en as hy in die stad mense aflaai, gaan daar weer ‘n taxi-oorlog uitbreek.
Great. Ek moet kies tussen die teerpad en ‘n taxi-war.
Uiteindelik het ek in Pretoria aangekom. Ek ken die middestad so klein bietjie, en vind darem Paul Kruger se standbeeld en so aan. Van hier af bel ek vir Louis, want ons het ooreengekom om mekaar weer hier te kry en dan saam af te ry Kaap toe.
Van alle plekke moes ek toe ‘n treinkaartjie kry na Brakpan, waar Louis my weer gekry het. Na ek deur rowwe dele van “Donker Afrika” getoer het - sekere dele sommer alleen - was die mees vrees-aanjaende deel die gedeelte tussen Pretoria en Brakpan op daai trein. Daar was allerhande growwe karakters, en ek het gewonder of my trippie nou hier, van alle plekke, gaan eindig.
Na ‘n lang lekker vakansie, was dit weer tyd om terug te gaan Stellenbosch toe, en aan te gaan met die gewone lewe van ‘n jong student. Hierdie student het ‘n hele paar goed beleef wat min ander beleef het.
Dit was nie sommer net nog ‘n vakansie nie. Ons het almal teruggekom met ‘n lekker “tan” in die middel van die winter, en ek het ‘n hele album vol fotos gehad om vir almal te wys. En ‘n klomp groot-oog stories, wat party van julle seker nie eers glo nie.
Maar dis alles waar, gedoriewaar dis waar, glo vir my - ek was daar.
Ek het laas jaar die fotos begin in-scan, en ek was skoon verbaas toe ek weer terugdink aan al die mal goed wat ek gedoen het daai tyd. Dis waar ek die idee gekry het om hieroor te skryf.
En nou, my maatjie: fluit-fluit, my storie is uit.
Eendag vertel ek vir julle van die volgende Malawi trip, net ‘n jaar later. Daardie ene het my bietjie deur Zambia ook gevat...
In Bulawayo het ek gesit - stoksiel alleen, met my rugsak, my moon bag en my kamera-sak almal hier styf om my vasgemaak. Eks ‘n dapper muis - vir niks is ek tog bang nie.
Ek koop ‘n kaartjie vir die trein na Victoria Falls. Vir die wat nie weet nie: behalwe dat daar ‘n groot waterval is, wat bekend staan as Victoria Falls, is daar ook ‘n klein dorpie reg langs die valle met dieselfde naam.
Die treinreis het my teruggevat na my kinderjare toe. Toe ek standerd een was, het ons - ek, my ma, my broer en my oupa - almal met die trein gery af Kaap toe. Dit het drie dae gevat, en ek sal nooit vergeet die geluid van die treinspoor wat so klik-klak, klik-klak nie. Toe ek op hierdie trein sit in Zimbabwe, toe kom daai herinneringe weer terug.
Ek word ingeboek in ‘n sleeping car. Daar is vier beddens in die ding - twee-twee bo-op mekaar. Ek was eerste daar. Later kom nog een swart outjie daar aan. Later nog ‘n Duitser, en toe nog ‘n sjinees. Ons is so mini-UN hier bymekaar, ons kort net ‘n arabier om alles polities korrek te maak.
Ek vind toe uit die swart outjie is ‘n doeane-beampte by Vic falls, en hy ken al die tricks. Hy vertel my waar ek moet gaan en hoe ek moet maak.
Die trein is nog ‘n nalatenskap van die ou Britse regering. Die ou wit koning van Engeland, en die slegte rassis Ian Smith het die treinspore laat bou doerie tyd. En nou noem hulle dit nie meer Rhodesia Railways nie, dit behoort nou aan Mugabe. Dit word nou genoem Zimbabwe Railways. Maar alles op die trein was nog oorgeërfde eiendom. Op die trein se ruite is ‘n embleem - RR. Rhodesia Railways. Op die messe en vurke, en enige item wat ‘n embleem kan ophê, is dit dieselfde. Dis nou na 13 jaar se onafhanklikheid.
Op Bulawayo se treinstasie
Oppad na die Valle
Daar agter kan jy die wolke sien wat deur die Valle se sprei veroorsaak word.
Dit word ook genoem "The smoke that thunders"
Ek het in Malawi ‘n hele paar houtbakkies en goeters gekoop, wat ek so al die pad in my rugsak saamgesleep het. Daar was mandjies, bakkies, steen renosters, en wie weet wat nog. By elke plek waar jy kom, is daar iemand wat iets aan jou wil smous. As jy eers eenkeer vaagweg gelyk het asof jy in een van die goed belangstel, dan bestorm 20 van hierdie “freelance vendors” jou, en jy sukkel vir ewig om hulle van jou rug af te kry. Van hulle sal selfs ‘n kilometer lank agter jou bly aanloop, en probeer om die simpel hout “hippo” aan jou af te smeer.
So nou en dan sien jy iets wat regtig mooi gekerf is, en jy bargain daarvoor, maar die res van die tyd gooi jy maar ‘n koue skouer in hulle rigting. By Vic Falls was die manne net so erg. Hulle verpes jou met al wat ‘n ding is. Ek het hier vir my ‘n houtstoeltjie gekoop wat uit ‘n kort boomstompie uit gekerf is. Ek het hom vandag nog, ek sit my voete op hom as ek op die bank sit en TV kyk.
Ons het baie ou klere saamgevat in ons swaar tasse, en gewoonlik probeer om die ou klere te ruil vir ornamente. Jy moes egter altyd so bietjie kontant bysit, anders wil hulle nie val vir die trick nie.
Met die gekopery het ek later heel keelvol geraak vir al wat ‘n smous is, en as ‘n ou van ver af grynslag en groet met “hello, my flend”, dan raak ek al sommer kwaad, en sê “NO thank you”.
Daar in Vic Falls is ‘n vreeslike fancy krematartboom, wat volgens al wat ‘n traktaatjie en pamflet ‘n “must-see” is. Die boom is nie te ver van my kampeerplek af nie, en ek stap gou uit soontoe. Dis so kilo of twee, en ek is so bietjie verdwaald, maar ek het die algemene rigting van die ding.
Terwyl ek sterk oppad is na die Baobab toe, roep ‘n perd my van daar doer anderkant af. Hier voor my maak die pad so draai, en ek stap net al hoe vinniger om by die draai uit te kom sodat ek kan wegkom van die mannetjie af.
Hy roep “sir, buffalo, buffalo?”, en ek sê “NO, I don’t want buffalo, NO, go away!”.
Hy skreeu weer “buffalo, buffalo!”, en ek begin oorweeg al om hom met ‘n klip by te kom. Kan die mense nie nee vat vir ‘n antwoord nie? Ek sê weer “NO THANK YOU, I don’t want your Buffalo!!!”
Hy skreeu weer “NO!!! - There is buffalo, round the corner, BIG REAL BUFFALO!!”
Ek kyk mooi, en loer waarnatoe hy wys. En daar sien ek, in volle glorie, ‘n “real-life” buffel wat vir my staan en kyk, so omtrent 80 meter van my af. Ek het nie ‘n wapen by my nie, die naaste ding wat ek sal kry is ‘n klip. Ek verstar en staan doodstil in my spore. Ek begin stadig retireer, tot ek uiteindelik ver weg van hom af is.
Ek kies toe maar die ander paadjie na die fancy boom toe, na die man vir my verduidelik het waar om te gaan. Eish, amper spring daai buffalo bo-op my. Die ding staan sommer daar in die middel van nerens, en volgens die man is hy nie vriendelik nie.
Die boom self was maar ‘n bietjie van ‘n teleurstelling. Ek is seker ek het al sulke kremetartbome iewers gesien daar in my land.
Die ou simpel "Big Tree" wat amper my lewe gekos het.
Die Valle self is asemrowend. Soos ek al voorheen gesê het, is dit die moeite werd om dit te gaan sien. Veral as jy iemand is wat glo dat “Afrika in jou Bloed is”, en as die Afrika-son vir jou so belangrik is om te beleef.
Die Victoria Valle is op die grens tussen Zambia en Zimbabwe. Die Zambezi rivier vorm die grens tussen hierdie twee lande hier, en daar is ‘n brug oor die rivier wat jou oorvat na die ander land toe. Hierdie brug is nog destyds deur die Britte gebou toe die twee lande beide Britse kolonies was. Zambia was eers bekend as Noord-Rhodesië, en Zimbabwe was natuurlik bekend as Rhodesië.
Vandat die Britte uit beide lande padgegee het, het nog geen siel daaraan gedink om weer instandhouding op die ding te doen nie. Daar loop ‘n treinspoor saam met die pad oor die brug, en as daai trein daar oorkom, dan bewe die hele brug. Mense bungy mos ook van daar af deesdae. Gelukkig het daai ou Rooinekke nog destyds goed gebou om te hou.
(Kliek op die foto en kyk na die "Minister of Immigration and Tourism" daar bo-op die dak)
Ek het ‘n hele dag hier rondgeloop tussen Zimbabwe en Zambia, en die valle bekyk uit elke rigting. Ek het gevind dat die Zambiese kant vir my die mooier gedeelte was. Ek kon egter dadelik sien Zambia is ‘n nes waar ek nie graag wil rondhang nie. In daai dae was Zimbabwe in ‘n baie beter toestand as Zambia, en die twee was glad nie vergelykbaar nie.
Vandag is dit andersom, met Zimbabwe wat nog erger verval het in tien jaar as wat Zambia in die vorige 30 jaar verval het, en Zambia wat intussen bietjie buitelandse geld spandeer het om Livingstone te verbeter. Deesdae kry jy Kentucky, pizza, en al wat ‘n ding is in Livingstone. Daai tyd was daar nog nie sprake van sulke dinge nie.
Wel, ek het nog ‘n naggie in my tent vertoef, en die volgende oggend was dit weer tyd vir my om die terugtog aan te pak. Daar was nog een ding wat ek wou sien voordat ek huistoe gaan - die bekende Zimbabwe Ruins.
Daai dae al was daar mense wat gespot het dat “Zimbabwe Ruins” eintlik die land se naam is. Glo my, daardie dae was Zimbabwe in ‘n goeie toestand. Om die waarheid te sê, ek het sterk oorweeg om eendag daar te kom bly. Ek het die land baie rustig gevind, geen rasse-spanning nie, en dinge het nog so op hulle manier ge-”werk”. Meeste mense in die land kon lees en skryf, en hulle was ‘n goeie engels magtig. Na meer as 15 jaar se onafhanklikheid, het dinge gelyk asof dit vorentoe boer.
En dit het oornag verander. Moet nooit dink dinge gaan net bly soos hulle is nie. Veral nie in Afrika nie.
Ek het ‘n lift gekry na Bulawayo met ‘n bakkie. Saam met my het nog ‘n swartman agterop die bakkie gery. Ons het lang stories gesels, en hy het my genooi om in sy huis in Bulawayo te kom oorslaap. Hier het ek weereens daai goedheid van die mense van Afrika beleef. Alhoewel die man brand-arm was, en in ‘n hok gebly het, wou hy dit met my deel, sonder om enige vergoeding daarvoor te vra. Toe ons laatnag in sy huisie kom, het hy eerstens sy bed reggemaak sodat ek daarin kon slaap. Tweedens het hy aangedring dat ek saam met hom moet eet - hy sal kosmaak.
Die man het so ou gasstoof daar in die kombuis. Daar is nie ‘n yskas nie. Hy maak die stoof se oond-deur oop, en haal die rou vleis daar uit. Soos wat hy die bak uithaal, hardloop die kakkerlakke weg. Hulle is die hele wêreld vol; binne-in die oond, bo-op, hier oral rondom die vloer skarrel die goed rond. Hy vee hulle net so van vleis af, en gooi die stukke vleis in ‘n pot, na hy een kakkerlak met die vurk vrekslaan.
Ek probeer verduidelik dat ek nie eintlik nou honger is nie, maar die ou wil baie graag gasvry wees en dring aan dat ek saam met hom moet eet. Mense, ek voel nie lekker oor die ding nie. Die man deel sy vleis met my, maar ek kan nie sulke goed eet met kakkerlakke en dinge nie. Nou hoe maak ek nou, sonder om die man te beledig?
Hy gooi water saam met die vleis in die pot, en hy sit daai gasstoof aan. Daar word geen speserye bygegooi nie, dis net daai vleis wat so in die water kook. Dit ruik soos wanneer jy vleis afkook van die bene af - of afval, of dalk nog erger as afval. Mense, ek voel naar.
Hy gooi daar ‘n paar stukke tamatie en ietsie by, en sit ‘n groot bord vol vleis op die tafel voor my neer. Ons gaan nou eet. Ek het so paar stukke van die vleis uit ordentlikheid afgewurg, maar ek kon nie daai bord klaarmaak nie. Ek het een of ander verskoning aangebied, en die res van die kos vir hom en sy kakkerlakke gelos.
Hier staan die man voor sy huisie in Bulawayo:
Van hier af het ek weer bus gery tot by die Zimbabwe Ruins. Ek het voor die tyd baie gelees oor die plek, en baie uitgesien daarna om dit te sien. Dit was vir my een van die mees teleurstellende oomblikke van my hele toer. Dis ‘n hoop klippe wat bymekaarlê, wraggies niks om oor huis toe te skryf nie.
In die ou dae, toe die witman nog Rhodesia regeer het, was daar blykbaar baie gedebatteer oor die Zim ruins. Die blankes het geglo dat die Egiptenare in die tyd van Koning Salomo hierdie murasies gebou het, want nerens in Afrika het enige swart nasie al enige so iets opgerig nie.
Die “guerillas” of freedom fighters, of terroriste, of beter bekend as “vandag se regime”, het egter aangedring dat hierdie murasies deur hulle swart voorsate gebou is. Vandag word dit as die algemene antwoord beskou en gepropageer. As jy dit wil glo, glo dit, maar ek het nog nerens in Afrika so iets gesien nie. Dit word deesdae Great Zimbabwe genoem, maar in die ou dae was dit bekend as die Zimbabwe ruins.
Ek weet nou nie van Salomo of die Egiptenare nie, maar ek moet saamstem dat mense wat vandag nog in modderhutte bly, nie groot steenpaleise sou gebou het voor enige ander beskawing hier aangekom het nie. Hoekom sou hulle weer teruggaan na “ouer tegnologie”? Aan die anderkant, ons weet almal wat hulle in Zimbabwe gebruik het voor hulle kerse in die nag gebruik het - elektrisiteit. Miskien is dit maar net nog ‘n tipiese Afrika-verhaal?
Ek het nou die dag gelees dat die eerste mense volgens DNA-toetse blykbaar hier op die Namibia-Suid-Afrika grens ontstaan het. Miskien was hierdie Great Zimbabwe die Toring van Babel? Dis dalk al wat oor is van die ding?
Hoe hierdie goed hier gekom het, bly maar nog ‘n raaisel.
Ek kon uiteindelik my finale rit vat na Beitbridge toe, en was bly om weer my voete in Suid Afrika te kon sit. Hier in Messina het ek ‘n taxi gekry wat my vir R50 al die pad Pretoria toe kan vat. So lekka Afrika taxi-minibus, met mooi mag-rims en ‘n goeie radio.
Toe ons net buite Pretoria kom, sê die drywer ek moet nou hier uitklim, want hy mag nie in die stad in ry nie. Sy taxi is intercity, en as hy in die stad mense aflaai, gaan daar weer ‘n taxi-oorlog uitbreek.
Great. Ek moet kies tussen die teerpad en ‘n taxi-war.
Uiteindelik het ek in Pretoria aangekom. Ek ken die middestad so klein bietjie, en vind darem Paul Kruger se standbeeld en so aan. Van hier af bel ek vir Louis, want ons het ooreengekom om mekaar weer hier te kry en dan saam af te ry Kaap toe.
Van alle plekke moes ek toe ‘n treinkaartjie kry na Brakpan, waar Louis my weer gekry het. Na ek deur rowwe dele van “Donker Afrika” getoer het - sekere dele sommer alleen - was die mees vrees-aanjaende deel die gedeelte tussen Pretoria en Brakpan op daai trein. Daar was allerhande growwe karakters, en ek het gewonder of my trippie nou hier, van alle plekke, gaan eindig.
Na ‘n lang lekker vakansie, was dit weer tyd om terug te gaan Stellenbosch toe, en aan te gaan met die gewone lewe van ‘n jong student. Hierdie student het ‘n hele paar goed beleef wat min ander beleef het.
Dit was nie sommer net nog ‘n vakansie nie. Ons het almal teruggekom met ‘n lekker “tan” in die middel van die winter, en ek het ‘n hele album vol fotos gehad om vir almal te wys. En ‘n klomp groot-oog stories, wat party van julle seker nie eers glo nie.
Maar dis alles waar, gedoriewaar dis waar, glo vir my - ek was daar.
Ek het laas jaar die fotos begin in-scan, en ek was skoon verbaas toe ek weer terugdink aan al die mal goed wat ek gedoen het daai tyd. Dis waar ek die idee gekry het om hieroor te skryf.
En nou, my maatjie: fluit-fluit, my storie is uit.
Eendag vertel ek vir julle van die volgende Malawi trip, net ‘n jaar later. Daardie ene het my bietjie deur Zambia ook gevat...
My Malawi trip (1993) - Deel 5
[Kliek hier om by die begin van die storie uit te kom]
Voordat ons al weggetrek het uit die Kaap uit, het Jan so bietjie van ‘n worsteling gehad oor die hele ding. Sy pa was redelik siek, en hy het op ‘n stadium gewonder of hy nie maar eerder huis toe moes gaan vir die vakansie nie.
Op Lilongwe lughawe het Jan gou weer ‘n telefoonhokkie gaan soek, en hy was vir ‘n hele rukkie skoonveld. Toe hy terugkom, hoor ek dat sy pa intussen oorlede is. Ons het planne gehad om ook nog Vic Falls toe te gaan, en die Zimbabwe ruins te gaan kyk, maar skielik het Jan se prioriteite verander, en hy wou direk van Harare af terugry huis toe.
Ons het lank gesels en gekoukus, en ek het gesê ek wil steeds Vic Falls toe gaan, al moet ek alleen gaan. Louis het ‘n oom gehad met ‘n plaas naby Gweru, en hy wou by sy oom gaan kuier.
Dis toe hier waar ons paaie skei - op Harare lughawe. Jan, Dougie en Anton vat die pad terug Republiek toe, en ek en Louis klim op die pad en hike deur in Bulawayo se rigting. Dit was moeilik om te groet, maar ons was ook opgewonde oor die pad wat voorlê.
Ek en Louis het lank gesukkel om ‘n lift te kry. Dit het al so begin skemer word, toe stop so ou vrot blou Peugeot bakkie hier langs ons. Twee kleurling-perde sit daar in die kar, vreeslik vriendelik. Ons klim agterop, en hulle laat waai. Of liewer, ons kruip voort. So halfpad na Gweru het die manne vir ons coke aangebied. Ons voel so bietjie verward - die ouens lyk bietjie creepy, maar nou ja, hulle dring aan ons kan maar kry - no charge.
Ons ry agter op die bakkie in die donker nag in. Ons ry. En ons ry. So hier en daar stop ons, en dan sê die manne ons moenie worry nie, ons sal daar kom voor 12h00. Die bakkie ry baie stadig, seker net so 60km/h.
Ek het hierdie foto van die bakkie af geneem toe dit nog so effe lig was:
Hier is weer ‘n prentjie om te verduidelik:
Bulawayo is 439km van Harare af. Gweru is so 220km van Harare af, dus ongeveer in die middel tussen die twee. Hierdie ouens ry vrek stadig.
Hier by een of ander creepy plek besluit hulle ons gaan nou eers by hulle vriende kuier.
Ons stop hier in die middel van niks, in een of ander creepy krotbuurt in die middel van Afrika. Die mense speel lekka Bob Marley musiek, en daar kom sulke dik rookwolke by die voordeur uit. Daar is baie bier, en almal kuier lekka saam.
Ek en Louis loer die ding so, weet nie lekker wat om te maak nie. Die mense is vreeslik bly om ons te sien. Hulle bied heeltyd sigarette, zolle en bier aan, en ons “decline” baie vriendelik. Die Rasta-scene is heavy hierso. Dis net Bob Marley en al wat ‘n Rasta plakkaat is teen die mure, en almal rook hulleself in ‘n beswyming in.
Na ons vreeslik mooi en aanmekaar pleit, besluit ons twee vrinne uiteindelik dat ons nou weer verder kan ry. Ons sien hulle verdwyn elke nou en dan, en daar word een of ander “transaksie” in die donkerkamertjie vasgemaak. Ons vra liewer nie vrae nie. Solank ons net in die pad kan kom, dan is ons gelukkig. Hoe verder van hierdie nes af, hoe beter.
Toe ons uiteindelik in Gweru aankom, toe is dit al eenuur in die oggend. Louis wou hier afklim, en ek wou nog deurdruk Bulawayo toe. Louis besluit hy slaap sommer hier in die hoofstraat iewers in ‘n stegie, en ek besluit ek ry maar verder saam met die twee perde. Louis gaan sy oom bel, en hulle sal van die plaas af kom om hom te kom haal.
Ewe skielik is ek nou alleen op hierdie trip - geen siel meer met my nie, ek moet nou vir myself sorg. Aan die een kant is ek baie bly, aan die ander kant bewe my broek, en ek wonder wat besiel my om hier in die middel van Zimbabwe my eie paadjie te loop.
Die twee perde sê ek moet sommer daar voor by hulle kom sit, dis te koud om alleen daar agter te sit. Ons trek weg, ek wuif vir Louis, en daar gaat ons. Die drywer lyk so bietjie moeg, en hy begin vertel vir sy pel hoe moeg hy is. Nee wat, dink hulle, ons moet dalk eers bietjie rus voor ons verder ry. Ek kry so kriewelrige gevoel in my ruggraat, maar hier sit ek tussen die twee voor in die bakkie, wat de hel maak ek nou?
Hulle praat al hoe meer oor die ge-russery, en die een man deel toe met ons dat hy eintlik ‘n lekka ou pel het net hier in Gweru. Ons kan sommer daar by die perd gaan oorbly, en more oggend vroeg dan vat ons weer die pad. Hulle ry toe hier in ‘n township in Gweru in.
Ek weet nie teen watter tyd my brein vir my begin skreeu het dat ek moet wegkom van hierdie twee boomrokers af nie, maar teen die tyd wat dit gebeur het, was dit al te laat om opsies te probeer oorweeg. Ek wil myself net heeltyd skop omdat ek nie liewer saam met Louis daar in die gopse afgeklim het nie. Dis tien keer veiliger as met hierdie twee maniakke, besef ek nou eers.
Ek het nie fotos van die plekkie nie, want ek was te bang iemand in hierdie buurt sien in die donker ‘n witman met ‘n kamera. Dis so goed soos enige ander township in Afrika. Soweto, Katutura - jy kry die idee. Sulke klein blokhuisies wat net een kamer het.
Hulle twee is nou sommer jolig. Hulle klop aan hulle vriend se voordeur. Dit vat baie lank voordat die vriend wakkerword, en hy lyk nie baie gretig om die deur vir hulle oop te maak nie.
Ons stap in die “huis” in. Dis letterlik een vierkantige kamer met een deur. Niks anders nie.
Die ou slaap op ‘n kombers op die betonvloer, en daar langs sy kopkussing lê sy panga. My graad van bekommernis lig elke keer as ek iets nuuts waarneem. Ek is vrek moeg - ons het gevlieg, ons het agter op die bakkie gery, ons het lang ente gestap, ons het afskeid geneem van ons vriende, en ons het lank in die son gesit en wag vir ‘n lift. Ek kan nie meer helder dink nie - dis seker hoekom ek my in die situasie bevind het in die eerste plek?
Die manne sê alles is reg, ons slaap sommer hier op die vloer saam met ons pel. Ek het ‘n rugsak met al my slaapgoed, wat ek hier by my kop neersit, en my kamera-sak - die sak los ek nooit nie. Ek druk die sak sommer hier by my in die slaapsak in, ek weet nie wat dit gaan help as die manne my vermoor nie, maar ten minste weet ek hulle vat nie my kamera sonder om eers by my verby te kom nie. Die manne haal alles uit hulle kar uit - dis blykbaar nie so veilige woonbuurt hierdie nie.
Die deur word stewig gegrendel met allerhande slotte en goete, en iets word voor die deur ingeskuif. Mens kan nooit te seker wees nie, vertel hulle vir my.
Ek het niks geslaap daai nag nie. Ek lê met my kamera hier styf teen my, en ek luister hoe die manne slaap. Dit tref my ewe skielik dat geen mens gaan weet waar om my te begin soek as ek skielik hier wegraak nie. As hierdie manne my keel afsny en my lyk in die bosse gooi, wie gaan my weer kry? My eie ouers het skaars ‘n idee van waar in die wêreld ek is, en dit gaan jare vat voor hulle my bene iewers in die Zimbabwiese bos uitgrou. My lewe is totaal in hierdie mense se hande, en ek moet nou maar net bid en glo hierdie ouens is nie serial killers nie.
Die oggend het uiteindelik aangebreek. Of nog nie eintlik nie, maar ten minste is ons weer vroeg op en reg om te ry. Ons gasheer word vriendelik gegroet, en ons laai weer die Peugeot vir die laaste entjie na Bulawayo.
Ek sit weer voor by die manne. Hier op ‘n stadium vra die drywer vir die ander perd om daar ‘n ding uit die glovebox uit te haal. Hy maak daai ding oop, en ek sien net bosse dagga wat daar uitloer. Die ander ene draai ‘n lekka zol, en hy stuur hom aan vir die drywer.
Hulle bied ewe vir my ook aan. Kyk, ek is nou nie een vir daai tipe ding nie. Dis vir hippies wat Woodstock toe gaan - dagga en sigarette is nie my scene nie. Ek sê vreeslik beleefd “no thank you”, en hulle rook dat die biesies bewe.
Die ding ry vreeslik stadig.
Die twee manne praat oor alles. Hulle is kleurlinge, hulle praat engels met so regte Kaapse kleurling aksent, maar hulle praat nie ‘n woord Afrikaans nie. Ek het nooit geweet Zimbabwe het ook so bevolkingsgroep nie. Hulle vertel vir my hoe korrup is hierdie Zim regering van hulle. Die ene vertel vir my “When the whites were in charge, they also stole from the government. But they stole a twenty here, a thirty there. But these guys, they steal a million here, a million there.”
Hulle vertel my dat dit net goed gegaan het met hulle in die tyd toe daai rassis Ian Smith die land regeer het. Almal het goed gelewe daai tyd, sê hulle vir my. Nou gaan dit nie meer so lekker nie.
Ek wil nou nie te veel saamstem en beaam wat hulle sê nie, netnou praat ek my bek verby.
Die ene sê later hy ry maar stadig, want hy wil nie hê die Police moet ons stop nie. Hy verduidelik vir my - hulle is eintlik besig om bietjie besigheid te doen, dis die dat hulle so rondry die hele land vol. Hulle doen iets vir die land se ekonomie - hulle verkoop die dagga. Die “demand” is hoog, en hulle help met die “supply”. Dis nou die vrag wat hulle gisteraand ook so mooi beskerm het en uit die bakkie uit gepak het. Hulle het ook ekstra “stock” daar by ons gasheer gekoop.
“Don’t worry, if the Police stop us, we will tell them that you’re not one of us. They won’t do anything to you”, sê die boomgerookte bestuurder van die blou Peugeot bakkie vir my. Ek bid al van gisteraand af non-stop, en my gebede gaan nou oor in smeekgebede en rook-offers. Ek oorweeg al om ‘n non te word, so hard bid ek.
Ons kom uiteindelik in Bulawayo aan. Ek wonder wat gaan hierdie ouens nou met my doen? Hulle laai my by Bulawayo se treinstasie af. Ons neem ‘n foto - ek en my pelle. Tot op daai oomblik was ek nog nie seker of een van die manne dalk met my kamera en beursie gaan weghardloop nie.
Op die ou einde was die ouens eintlik vreeslik nice, en het vir my koeldrank en goed verniet gegee, en my geen kwaad aangedoen nie.
Die twee manne het ewe hulle posadres vir my gegee, en ek het later uit Stellenbosch uit 'n afskrif van die foto vir hulle gepos. Het nooit weer van hulle gehoor nie - dankie tog. Ek was bietjie bang hulle wil eendag by my kom kamp.
Hier in Bulawayo het ek vir my ‘n treinkaartjie gekoop, en opgery met die trein na Victoria Falls toe.
Voordat ons al weggetrek het uit die Kaap uit, het Jan so bietjie van ‘n worsteling gehad oor die hele ding. Sy pa was redelik siek, en hy het op ‘n stadium gewonder of hy nie maar eerder huis toe moes gaan vir die vakansie nie.
Op Lilongwe lughawe het Jan gou weer ‘n telefoonhokkie gaan soek, en hy was vir ‘n hele rukkie skoonveld. Toe hy terugkom, hoor ek dat sy pa intussen oorlede is. Ons het planne gehad om ook nog Vic Falls toe te gaan, en die Zimbabwe ruins te gaan kyk, maar skielik het Jan se prioriteite verander, en hy wou direk van Harare af terugry huis toe.
Ons het lank gesels en gekoukus, en ek het gesê ek wil steeds Vic Falls toe gaan, al moet ek alleen gaan. Louis het ‘n oom gehad met ‘n plaas naby Gweru, en hy wou by sy oom gaan kuier.
Dis toe hier waar ons paaie skei - op Harare lughawe. Jan, Dougie en Anton vat die pad terug Republiek toe, en ek en Louis klim op die pad en hike deur in Bulawayo se rigting. Dit was moeilik om te groet, maar ons was ook opgewonde oor die pad wat voorlê.
Ek en Louis het lank gesukkel om ‘n lift te kry. Dit het al so begin skemer word, toe stop so ou vrot blou Peugeot bakkie hier langs ons. Twee kleurling-perde sit daar in die kar, vreeslik vriendelik. Ons klim agterop, en hulle laat waai. Of liewer, ons kruip voort. So halfpad na Gweru het die manne vir ons coke aangebied. Ons voel so bietjie verward - die ouens lyk bietjie creepy, maar nou ja, hulle dring aan ons kan maar kry - no charge.
Ons ry agter op die bakkie in die donker nag in. Ons ry. En ons ry. So hier en daar stop ons, en dan sê die manne ons moenie worry nie, ons sal daar kom voor 12h00. Die bakkie ry baie stadig, seker net so 60km/h.
Ek het hierdie foto van die bakkie af geneem toe dit nog so effe lig was:
Hier is weer ‘n prentjie om te verduidelik:
(Click op die kaart om beter te kan sien)
Bulawayo is 439km van Harare af. Gweru is so 220km van Harare af, dus ongeveer in die middel tussen die twee. Hierdie ouens ry vrek stadig.
Hier by een of ander creepy plek besluit hulle ons gaan nou eers by hulle vriende kuier.
Ons stop hier in die middel van niks, in een of ander creepy krotbuurt in die middel van Afrika. Die mense speel lekka Bob Marley musiek, en daar kom sulke dik rookwolke by die voordeur uit. Daar is baie bier, en almal kuier lekka saam.
Ek en Louis loer die ding so, weet nie lekker wat om te maak nie. Die mense is vreeslik bly om ons te sien. Hulle bied heeltyd sigarette, zolle en bier aan, en ons “decline” baie vriendelik. Die Rasta-scene is heavy hierso. Dis net Bob Marley en al wat ‘n Rasta plakkaat is teen die mure, en almal rook hulleself in ‘n beswyming in.
Na ons vreeslik mooi en aanmekaar pleit, besluit ons twee vrinne uiteindelik dat ons nou weer verder kan ry. Ons sien hulle verdwyn elke nou en dan, en daar word een of ander “transaksie” in die donkerkamertjie vasgemaak. Ons vra liewer nie vrae nie. Solank ons net in die pad kan kom, dan is ons gelukkig. Hoe verder van hierdie nes af, hoe beter.
Toe ons uiteindelik in Gweru aankom, toe is dit al eenuur in die oggend. Louis wou hier afklim, en ek wou nog deurdruk Bulawayo toe. Louis besluit hy slaap sommer hier in die hoofstraat iewers in ‘n stegie, en ek besluit ek ry maar verder saam met die twee perde. Louis gaan sy oom bel, en hulle sal van die plaas af kom om hom te kom haal.
Ewe skielik is ek nou alleen op hierdie trip - geen siel meer met my nie, ek moet nou vir myself sorg. Aan die een kant is ek baie bly, aan die ander kant bewe my broek, en ek wonder wat besiel my om hier in die middel van Zimbabwe my eie paadjie te loop.
Die twee perde sê ek moet sommer daar voor by hulle kom sit, dis te koud om alleen daar agter te sit. Ons trek weg, ek wuif vir Louis, en daar gaat ons. Die drywer lyk so bietjie moeg, en hy begin vertel vir sy pel hoe moeg hy is. Nee wat, dink hulle, ons moet dalk eers bietjie rus voor ons verder ry. Ek kry so kriewelrige gevoel in my ruggraat, maar hier sit ek tussen die twee voor in die bakkie, wat de hel maak ek nou?
Hulle praat al hoe meer oor die ge-russery, en die een man deel toe met ons dat hy eintlik ‘n lekka ou pel het net hier in Gweru. Ons kan sommer daar by die perd gaan oorbly, en more oggend vroeg dan vat ons weer die pad. Hulle ry toe hier in ‘n township in Gweru in.
Ek weet nie teen watter tyd my brein vir my begin skreeu het dat ek moet wegkom van hierdie twee boomrokers af nie, maar teen die tyd wat dit gebeur het, was dit al te laat om opsies te probeer oorweeg. Ek wil myself net heeltyd skop omdat ek nie liewer saam met Louis daar in die gopse afgeklim het nie. Dis tien keer veiliger as met hierdie twee maniakke, besef ek nou eers.
Ek het nie fotos van die plekkie nie, want ek was te bang iemand in hierdie buurt sien in die donker ‘n witman met ‘n kamera. Dis so goed soos enige ander township in Afrika. Soweto, Katutura - jy kry die idee. Sulke klein blokhuisies wat net een kamer het.
Hulle twee is nou sommer jolig. Hulle klop aan hulle vriend se voordeur. Dit vat baie lank voordat die vriend wakkerword, en hy lyk nie baie gretig om die deur vir hulle oop te maak nie.
Ons stap in die “huis” in. Dis letterlik een vierkantige kamer met een deur. Niks anders nie.
Die ou slaap op ‘n kombers op die betonvloer, en daar langs sy kopkussing lê sy panga. My graad van bekommernis lig elke keer as ek iets nuuts waarneem. Ek is vrek moeg - ons het gevlieg, ons het agter op die bakkie gery, ons het lang ente gestap, ons het afskeid geneem van ons vriende, en ons het lank in die son gesit en wag vir ‘n lift. Ek kan nie meer helder dink nie - dis seker hoekom ek my in die situasie bevind het in die eerste plek?
Die manne sê alles is reg, ons slaap sommer hier op die vloer saam met ons pel. Ek het ‘n rugsak met al my slaapgoed, wat ek hier by my kop neersit, en my kamera-sak - die sak los ek nooit nie. Ek druk die sak sommer hier by my in die slaapsak in, ek weet nie wat dit gaan help as die manne my vermoor nie, maar ten minste weet ek hulle vat nie my kamera sonder om eers by my verby te kom nie. Die manne haal alles uit hulle kar uit - dis blykbaar nie so veilige woonbuurt hierdie nie.
Die deur word stewig gegrendel met allerhande slotte en goete, en iets word voor die deur ingeskuif. Mens kan nooit te seker wees nie, vertel hulle vir my.
Ek het niks geslaap daai nag nie. Ek lê met my kamera hier styf teen my, en ek luister hoe die manne slaap. Dit tref my ewe skielik dat geen mens gaan weet waar om my te begin soek as ek skielik hier wegraak nie. As hierdie manne my keel afsny en my lyk in die bosse gooi, wie gaan my weer kry? My eie ouers het skaars ‘n idee van waar in die wêreld ek is, en dit gaan jare vat voor hulle my bene iewers in die Zimbabwiese bos uitgrou. My lewe is totaal in hierdie mense se hande, en ek moet nou maar net bid en glo hierdie ouens is nie serial killers nie.
Die oggend het uiteindelik aangebreek. Of nog nie eintlik nie, maar ten minste is ons weer vroeg op en reg om te ry. Ons gasheer word vriendelik gegroet, en ons laai weer die Peugeot vir die laaste entjie na Bulawayo.
Ek sit weer voor by die manne. Hier op ‘n stadium vra die drywer vir die ander perd om daar ‘n ding uit die glovebox uit te haal. Hy maak daai ding oop, en ek sien net bosse dagga wat daar uitloer. Die ander ene draai ‘n lekka zol, en hy stuur hom aan vir die drywer.
Hulle bied ewe vir my ook aan. Kyk, ek is nou nie een vir daai tipe ding nie. Dis vir hippies wat Woodstock toe gaan - dagga en sigarette is nie my scene nie. Ek sê vreeslik beleefd “no thank you”, en hulle rook dat die biesies bewe.
Die ding ry vreeslik stadig.
Die twee manne praat oor alles. Hulle is kleurlinge, hulle praat engels met so regte Kaapse kleurling aksent, maar hulle praat nie ‘n woord Afrikaans nie. Ek het nooit geweet Zimbabwe het ook so bevolkingsgroep nie. Hulle vertel vir my hoe korrup is hierdie Zim regering van hulle. Die ene vertel vir my “When the whites were in charge, they also stole from the government. But they stole a twenty here, a thirty there. But these guys, they steal a million here, a million there.”
Hulle vertel my dat dit net goed gegaan het met hulle in die tyd toe daai rassis Ian Smith die land regeer het. Almal het goed gelewe daai tyd, sê hulle vir my. Nou gaan dit nie meer so lekker nie.
Ek wil nou nie te veel saamstem en beaam wat hulle sê nie, netnou praat ek my bek verby.
Die ene sê later hy ry maar stadig, want hy wil nie hê die Police moet ons stop nie. Hy verduidelik vir my - hulle is eintlik besig om bietjie besigheid te doen, dis die dat hulle so rondry die hele land vol. Hulle doen iets vir die land se ekonomie - hulle verkoop die dagga. Die “demand” is hoog, en hulle help met die “supply”. Dis nou die vrag wat hulle gisteraand ook so mooi beskerm het en uit die bakkie uit gepak het. Hulle het ook ekstra “stock” daar by ons gasheer gekoop.
“Don’t worry, if the Police stop us, we will tell them that you’re not one of us. They won’t do anything to you”, sê die boomgerookte bestuurder van die blou Peugeot bakkie vir my. Ek bid al van gisteraand af non-stop, en my gebede gaan nou oor in smeekgebede en rook-offers. Ek oorweeg al om ‘n non te word, so hard bid ek.
Ons kom uiteindelik in Bulawayo aan. Ek wonder wat gaan hierdie ouens nou met my doen? Hulle laai my by Bulawayo se treinstasie af. Ons neem ‘n foto - ek en my pelle. Tot op daai oomblik was ek nog nie seker of een van die manne dalk met my kamera en beursie gaan weghardloop nie.
Op die ou einde was die ouens eintlik vreeslik nice, en het vir my koeldrank en goed verniet gegee, en my geen kwaad aangedoen nie.
Die twee links is my pelle. Die derde ou het iewers langs die pad ook bygekom - hy het agterop gery terwyl ek voor by die Baas gesit het.
Ek en my twee Boomrook-pelle
Die twee manne het ewe hulle posadres vir my gegee, en ek het later uit Stellenbosch uit 'n afskrif van die foto vir hulle gepos. Het nooit weer van hulle gehoor nie - dankie tog. Ek was bietjie bang hulle wil eendag by my kom kamp.
Hier in Bulawayo het ek vir my ‘n treinkaartjie gekoop, en opgery met die trein na Victoria Falls toe.
Malawi: ander fotos - (tussenwerpsel tussen deel 4 en 5)
[Kliek hier om by die begin van die storie uit te kom]
Hier is sommer so paar goedjies van my Malawi trip wat ek hier tentoonstel. Ek het al die goed destyds in my foto album gebêre, en dis nogal interesant om nou daarna te kyk:
Hierdie koekies was vrek goedkoop, veral as jy dit uitwerk in Rand, en ek het baie van hulle ge-eet...
Daar was basies twee soorte bier in Malawi - "the brown one" and "the green one". Hierdie is die "Brown one"
My Malawi trip (1993) - Deel 4
[Kliek hier om by die begin van die storie uit te kom]
Ons roete in Malawi het mos begin daar by Lilongwe, van daar af na Salima, en van daar na Monkey Bay. Hiervandaan het ons suid getrek na Zomba toe. Die Zomba plato is ook iets besonders om te sien.
Ek moet seker eers weer vir julle ‘n prentjie teken. Zomba is in die suide van Malawi, meer na Blantyre se kant toe.
Ons het onder teen die berg gestop met die bus, en opgestap na die hotel toe.
Dit was ‘n redelike staptoggie, en toe ons bo kom, was ons baie bly om te sien dat daar ‘n fancy moderne bar en restaurant en goeters is. Ons het koue bier bestel daar van die bar af, wat ‘n swart kelner nader gedra het. Ons het sommer weer tent opgeslaan in hulle kampeerterrein en daar geslaap - niks fancy hotelle vir ons klomp nie.
Dit het ons ‘n hele Kwacha gekos om daar te kamp:
Van hier af moes ons deurdruk Blantyre toe. Ons het ‘n ou ontmoet op Harare lughawe, nog oppad na Malawi toe. Die ou het ons ook na sy huis toe genooi. Ons het toe eers by hom gebly voor ons na David Russell toe gegaan het. Die ou was ook van Suid Afrika af, en het ons genooi om saam met hom rugby te kyk. Ek kan nie onthou watter wedstryd ons gekyk het nie, maar dit was die Bokke teen iemand. Die man het kaste bier aangedra, en ons kon amper nie van hom ontslae raak nie.
Ons het in sy agterplaas kamp opgeslaan:
Hierna het ons by David Russell gaan oorbly. Dit was nou ‘n interessante ervaring. Die ou het bediendes die hele plek vol. Die chauffeur bestuur die kar. Daar is ‘n chef wat die kos maak. Dan is daar die tuinier, en die huishulp wat skoonmaak. En dan is daar nog so perd wat ‘n waiter is wat net agter ons aanloop en orders vat.
Die mense lewe lekker.
Die vrou maak nooit self kos nie. Daardie aand vat David ons uit vir ete na ‘n chinese restaurant in Blantyre. Hy sê ons moenie worry nie, hy sal bestel. Hy bestel elke item op die spyskaart. Hulle laai daai tafel van ons met iets van alles. Daar is prawns, daar is alles wat jy aan kan dink.
Onthou nou, ons is ‘n klomp studente wat met ons laaste bietjie spaargeld gesmous het om in Malawi te gaan toer - ons het nie sakke vol geld nie. Ons is gewoond aan die low-life styl van goedkoop eet. Ons staar hierdie tafel aan soos ‘n klomp wees-kinders, en ons val daar weg met mening.
Man, ons het lekker gevreet.
Die volgende oggend is die breakfast table gereed - vol kos gelaai. Die chef vra hoe wil ons ons eiers gaar hê. Ons voel soos kinders in ‘n chocolate fabriek.
Hierdie foto kom uit sy agterplaas:
Ongelukkig kom alle goeie dinge tot ‘n einde, en ons moes op ‘n stadium weer ons voete optel en verder trek. Dit was moeilik om daar pad te gee en weer die strate aan te durf.
Ons het nog ‘n entjie om te gaan - ons skuif nou Lilongwe toe. Hier gaan ons bietjie die “other side” beleef. Een van ons klomp het kontak gehad met een of ander pastoor in Lilongwe, en dis waantoe ons nou oppad is.
Verstaan nou reg -dis nie ‘n wit sendeling wat in ‘n blink huis woon in Afrika nie, dis ‘n local man.
So lyk dit langs die pad - regte Afrika foto die. Ek het die foto uit die bus uit geneem - jy kan sien hoe blink die bus se ruit in die foto.
Hier is ons by die pastoor se kerk in Lilongwe:
Hier is nou ‘n deel van die storie waar jy mooi moet aandag gee. Sien, ons het sopas in die Russell’s se paleis gebly in Blantyre. Dit was ‘n fees. En die Russell’s het uit hulle pad uit gegaan om ons te bederf en te laat gemaklik voel.
Maar hier in Lilongwe het hierdie man vir ons plek gemaak in sy huis. Die huis het net twee kamers gehad. Hy het die vrouens en kinders uit die kamer uitgeskuif sodat ons daar kan slaap, op die matrasse. Die mense het vir ons kos gemaak. Kos wat vir hulle baie duur is, en moeilik is om in die hande te kry, het hierdie mense vir ons aangebied. Hulle het iewers vleis gekry- nie ‘n alledaagse ding vir arm mense nie.
Die pastoor het iewers geleer kaart speel, en hy het aangedring dat ons kaart speel daar in die huis. Ons het maar gesukkel om die kos te eet, dis nie heeltemal ons tipe kos nie - as jy my hart hoor. Maar hulle harte was goed en ek sal dit nooit vergeet nie. Dis altyd die ironie van my Afrika-belewenisse. Die goeie, mooi dinge teenoor die wrede, onmenslike dinge aan die ander kant. Dis Afrika.
Die volgende oggend het hulle ons ook bederf met ‘n ontbyt. Die Lipton tee is baie gewild in Malawi, en daar was baie daarvan te kry.
Hier stap ons terug, weg van die huis af, oppad om ‘n lift te kry na die lughawe toe:
Langs die pad het hierdie hordes op ons afgestorm - ons was soos filmsterre, almal wou net na ons kyk en aan ons vat:
Van hier af moes ons terugvlieg na Harare, en die res van die roete het hier bietjie verander. Ek sal volgende keer daaroor skryf.
Ons roete in Malawi het mos begin daar by Lilongwe, van daar af na Salima, en van daar na Monkey Bay. Hiervandaan het ons suid getrek na Zomba toe. Die Zomba plato is ook iets besonders om te sien.
Ek moet seker eers weer vir julle ‘n prentjie teken. Zomba is in die suide van Malawi, meer na Blantyre se kant toe.
Ons het onder teen die berg gestop met die bus, en opgestap na die hotel toe.
Dit was ‘n redelike staptoggie, en toe ons bo kom, was ons baie bly om te sien dat daar ‘n fancy moderne bar en restaurant en goeters is. Ons het koue bier bestel daar van die bar af, wat ‘n swart kelner nader gedra het. Ons het sommer weer tent opgeslaan in hulle kampeerterrein en daar geslaap - niks fancy hotelle vir ons klomp nie.
Dit het ons ‘n hele Kwacha gekos om daar te kamp:
Van hier af moes ons deurdruk Blantyre toe. Ons het ‘n ou ontmoet op Harare lughawe, nog oppad na Malawi toe. Die ou het ons ook na sy huis toe genooi. Ons het toe eers by hom gebly voor ons na David Russell toe gegaan het. Die ou was ook van Suid Afrika af, en het ons genooi om saam met hom rugby te kyk. Ek kan nie onthou watter wedstryd ons gekyk het nie, maar dit was die Bokke teen iemand. Die man het kaste bier aangedra, en ons kon amper nie van hom ontslae raak nie.
Ons het in sy agterplaas kamp opgeslaan:
Hierna het ons by David Russell gaan oorbly. Dit was nou ‘n interessante ervaring. Die ou het bediendes die hele plek vol. Die chauffeur bestuur die kar. Daar is ‘n chef wat die kos maak. Dan is daar die tuinier, en die huishulp wat skoonmaak. En dan is daar nog so perd wat ‘n waiter is wat net agter ons aanloop en orders vat.
Die mense lewe lekker.
Die vrou maak nooit self kos nie. Daardie aand vat David ons uit vir ete na ‘n chinese restaurant in Blantyre. Hy sê ons moenie worry nie, hy sal bestel. Hy bestel elke item op die spyskaart. Hulle laai daai tafel van ons met iets van alles. Daar is prawns, daar is alles wat jy aan kan dink.
Onthou nou, ons is ‘n klomp studente wat met ons laaste bietjie spaargeld gesmous het om in Malawi te gaan toer - ons het nie sakke vol geld nie. Ons is gewoond aan die low-life styl van goedkoop eet. Ons staar hierdie tafel aan soos ‘n klomp wees-kinders, en ons val daar weg met mening.
Man, ons het lekker gevreet.
Die volgende oggend is die breakfast table gereed - vol kos gelaai. Die chef vra hoe wil ons ons eiers gaar hê. Ons voel soos kinders in ‘n chocolate fabriek.
Hierdie foto kom uit sy agterplaas:
Ongelukkig kom alle goeie dinge tot ‘n einde, en ons moes op ‘n stadium weer ons voete optel en verder trek. Dit was moeilik om daar pad te gee en weer die strate aan te durf.
Ons het nog ‘n entjie om te gaan - ons skuif nou Lilongwe toe. Hier gaan ons bietjie die “other side” beleef. Een van ons klomp het kontak gehad met een of ander pastoor in Lilongwe, en dis waantoe ons nou oppad is.
Verstaan nou reg -dis nie ‘n wit sendeling wat in ‘n blink huis woon in Afrika nie, dis ‘n local man.
So lyk dit langs die pad - regte Afrika foto die. Ek het die foto uit die bus uit geneem - jy kan sien hoe blink die bus se ruit in die foto.
Hier is ons by die pastoor se kerk in Lilongwe:
Hier is nou ‘n deel van die storie waar jy mooi moet aandag gee. Sien, ons het sopas in die Russell’s se paleis gebly in Blantyre. Dit was ‘n fees. En die Russell’s het uit hulle pad uit gegaan om ons te bederf en te laat gemaklik voel.
Maar hier in Lilongwe het hierdie man vir ons plek gemaak in sy huis. Die huis het net twee kamers gehad. Hy het die vrouens en kinders uit die kamer uitgeskuif sodat ons daar kan slaap, op die matrasse. Die mense het vir ons kos gemaak. Kos wat vir hulle baie duur is, en moeilik is om in die hande te kry, het hierdie mense vir ons aangebied. Hulle het iewers vleis gekry- nie ‘n alledaagse ding vir arm mense nie.
Die pastoor het iewers geleer kaart speel, en hy het aangedring dat ons kaart speel daar in die huis. Ons het maar gesukkel om die kos te eet, dis nie heeltemal ons tipe kos nie - as jy my hart hoor. Maar hulle harte was goed en ek sal dit nooit vergeet nie. Dis altyd die ironie van my Afrika-belewenisse. Die goeie, mooi dinge teenoor die wrede, onmenslike dinge aan die ander kant. Dis Afrika.
Die volgende oggend het hulle ons ook bederf met ‘n ontbyt. Die Lipton tee is baie gewild in Malawi, en daar was baie daarvan te kry.
Hier stap ons terug, weg van die huis af, oppad om ‘n lift te kry na die lughawe toe:
Langs die pad het hierdie hordes op ons afgestorm - ons was soos filmsterre, almal wou net na ons kyk en aan ons vat:
Van hier af moes ons terugvlieg na Harare, en die res van die roete het hier bietjie verander. Ek sal volgende keer daaroor skryf.
Subscribe to:
Posts (Atom)
Posts
